Ona – niemiecka panienka z dobrego domu. On – kaszubski ch³opak, który po ¶mierci rodziców trafia na wychowanie do pruskiego dworu. Ich mi³o¶æ musia³a byæ burzliwa. I by³a. Tak samo jak wielka historia, na której tle siê rozegra³a. Narasta³y konflikty miêdzy narodami, wybuch³a I wojna ¶wiatowa i kszta³t Europy uleg³ zmianie. Polacy mogli wreszcie ¶wiêtowaæ w³asn± niepodleg³o¶æ, ale po krótkim czasie mieli znów j± straciæ. Romans Mateusza Krolla i Marity von Krauss to opowie¶æ niepodobna do innych. Z³o¿ona, pe³na dramatycznych wyborów, ulotnych nadziei i cierpienia, ale przede wszystkim wierna faktom historycznym. Zarówno tym znanym powszechnie, jak i odkrywanym dla szerokiego grona czytelników po raz pierwszy przez autorów „Kamerdynera”.
Postanowili oni w powie¶ci przekazaæ wiêcej ni¿ to by³o mo¿liwe w filmie. Pog³êbiaj± w±tki poszczególnych bohaterów, siêgaj± do ich korzeni. Opisuj± miêdzy innymi losy Brunona Krolla, domniemanego ojca g³ównego bohatera. Wprowadzaj± te¿ czytelnika g³êbiej w fakty z historii Polski, wydarzenia z miêdzywojnia, o których ma³o kto dzi¶ pamiêta. Zaskakuj± ju¿ na samym pocz±tku – inaczej ni¿ film, ksi±¿kê otwiera sekwencja rozgrywaj±ca siê w roku 1945. Do pocz±tku historii, czyli roku 1900, przechodz± pó¼niej. „Kamerdyner” to powie¶æ nietypowa tak¿e z innego wzglêdu. Stoi za ni± a¿ czterech autorów. Nad opisan± histori± pracowali latami. Pawe³ Paliñski wraz z Markiem Klatem, Miros³awem Piepk± i Micha³em Pruskim, którzy s± jednocze¶nie autorami scenariusza filmu, w³o¿yli w ni± wiedzê historyczn±, talent i zbierane na Kaszubach opowie¶ci.
Gdy zaczynali¶my tworzyæ, by³em przekonany, ¿e bêdzie to romans historyczny. Jednak z biegiem wydarzeñ okaza³o siê, ¿e tkanka powie¶ciowa zaczyna przybieraæ nowe barwy. T³o historyczne oraz w±tki sensacyjne spowodowa³y, ¿e powsta³a du¿o bardziej z³o¿ona, g³êboka powie¶æ. Uniwersalno¶æ tego projektu okaza³a siê zaskakuj±ca.
Pawe³ Paliñski
Ta historia interesowa³a nas od niemal kilkudziesiêciu lat. Gromadzili¶my na jej temat informacje. Powsta³o ponad 500 stron zapisków. Wraz z Miros³awem Piepk± i Micha³em Pruskim stworzyli¶my szereg dziennikarskich artyku³ów. Po wielu latach postanowili¶my przedstawiæ film, który stanowi kwintesencjê tej unikatowej historii. Bardzo zale¿a³o nam na jej poszerzeniu, a tê mo¿liwo¶æ da³a mam ksi±¿ka. Kluczowym dla nas by³o, by Polacy mogli poznaæ tê drastyczn± historiê zbrodni w Pia¶nicy w szerszym kontek¶cie.
Marek Klat
Film „Kamerdyner” w re¿. Filipa Bajona w kinach 21 wrze¶nia.
Tytu³: Kamerdyner
Autorzy: Marek Klat, Pawe³ Paliñski, Miros³aw Piepka, Micha³ Pruski
Wydawca: Wydawnictwo Agora
Premiera: 5 wrze¶nia 2018