Bolesławiec
Przeminęły z  wiatrem

To prawdziwie wiekowa miejscowość, jej pierwsze chaty wzniesiono bowiem najprawdopodobniej już pomiędzy dwunastym i trzynastym stuleciem. W roku 1348 sadybę ową wymieniono w źródłach jako Rotwasser. W pewnym okresie dziejów wieś ta przynależała do tak zwanego państwa pieńskiego, przez jakiś czas podlegała też władztwu zgorzeleckich mieszczan. Okolica Czerwonej Wody sprzyjała tworzeniu kuźnic ze względu na duże pokłady rudy darniowej, inną cenną kopalinę stanowiła glina.

W piętnastym wieku mieszkańcy dawnej Rotwasser (Rothwasser) doświadczyli barbarzyństwa husytów, zaś w latach 1618 – 1648 nękali ich zarówno żołnierze wojsk cesarskich, szwedzkich jak i elektorskich. Po wojnie trzydziestoletniej także inne konflikty militarne nie oszczędzały miejscowej ludności, rujnując jej obejścia i pozbawiając większości dobytku.

W 1913 roku Czerwona Woda otrzymała własne, lokalne połączenie kolejowe z pobliską stacją węzłową Węgliniec. Po roku 1920 blisko sześćdziesiąt hektarów obszaru, obejmującego północny fragment gruntów wsi, w znacznej części stanowiących własność ówczesnej Dolnośląskiej Izby Rolniczej z Wrocławia – tudzież inne areały dzierżawione przez nią – przekształcono w nowoczesny folwark Haidehof, prowadzący eksperymentalną działalność rolniczą.

Od podstaw wybudowano jego stylowe zabudowania mieszkalne i potrzebne obiekty gospodarcze, służące realizacji zaplanowanych celów. Wyposażono je w różne urządzenia techniczne, między innymi zainstalowano turbinę wiatrową, napędzającą pompę, tłoczącą w sprzyjających warunkach atmosferycznych wodę z głębokiej studni do dużego zbiornika, gromadzącego tą niezbędną w gospodarstwie ciecz. Stąd rurami spływała ona do kranów, zainstalowanych w różnych zabudowaniach majątku.

Działalnością eksperymentalnego folwarku żywo interesowali się naukowcy, powstawały na jego temat różne opracowania, szczegółowo analizowano zwłaszcza wpływ tamtejszych warunków geologiczno – agronomicznych na wielkość osiąganych plonów. Zachowane zdjęcia prezentują zabudowania Haidehofu z charakterystyczną turbiną wiatrową.

Analogiczny silnik wiatrowy pracował także przy północnym skraju Osiecznicy. Urządzenie to ulokowano w bezpośrednim sąsiedztwie małego gospodarstwa. Opodal, za ważną drogą wiodącą do Świętoszowa, istniała dawniej Lisia Gospoda. Posiadała ona własne studnie.

Kilkadziesiąt metrów od zabudowań małego gospodarstwa funkcjonował znacznie większy folwark. Nie wiadomo, czy osiecznicka instalacja wodociągowa służyła obydwu zagrodom.

Porównanie map tamtego terenu, sporządzonych w identycznej skali, lecz pochodzących z różnych okresów, pozwala na prześledzenie zachodzących zmian. Na planie z roku 1920 widnieje zarówno większy kompleks gospodarczy, jak i sąsiadujące z nim budynki mniejszego obejścia. To przy nim umieszczono znak topograficzny, oznaczający silnik wiatrowy.

Ale na mapie z 1938 roku nie ma już symbolu generatora wiatrowego, natomiast zabudowania większego gospodarstwa oznaczone są jako „Jg.Hb.” – schronisko młodzieżowe. Powstało więc ono zapewne w zabudowaniach dużego majątku po dojściu Hitlera do władzy i być może służyło skoszarowanym w nim członkom organizacji Reichsarbeitsdienst, Służby Pracy Rzeszy. Wtedy nie było już tam turbiny wiatrowej. Niedawne poszukiwania jej śladów w terenie ujawniły tylko słabo widoczny zarys domniemanej, studziennej cembrowiny.

Doświadczalne gospodarstwo Haidehof od dawna już nie istnieje, pozostały tylko jego rozległe ruiny – a na miejscu wieży z wiatrową turbiną widnieje spory lej po dawnej studni…