Żmije na wolności

Żmija zygzakowata ( Vipera berus) to nasz jedyny wąż jadowity. Podlega ochronie gatunkowej. Najczęściej można ją spotkać na terenach podgórskich, łąkach, pastwiskach.

Jad żmii zygzakowatej jest stosunkowo słaby. Zawiera hemorraginę, powodującą uszkodzenie ściany naczyń), koagulinę, która odpowiada za zatory i cytolizynę - niszczy ona komórki. Szczególnie podatne na jego działanie są dzieci ze względu na małą masę ciała. Ukąszenie może być niezauważone, szczególnie jeśli jest to dziecko. W miejscu wbicia zębów jadowych można znaleźć dwa ślady oddalone o 5 - 10 mm. W chwilę później pojawi się ból, zaczerwienienie, obrzęk, martwica. Po różnym czasie, czasami mija kilka minut, a czasami godzina występują dalsze objawy tj. ból głowy, nudności wymioty, biegunka, powiększenie węzłów chłonnych, niepokój, spadek ciśnienia, duszność, zaburzenia świadomości. Prowadzą one do wstrząsu.

Pierwsza pomoc polega na obmyciu zranienia zimną wodą i unieruchomieniu kończyny, najlepiej poniżej poziomu ciała. Wskazane jest chłodzenie za pomocą woreczków z lodem, okrycie poszkodowanego. Metody polegające na nacinaniu rany i upuszczaniu krwi nie powinny być stosowane. Nie zaleca się również stosowania opasek uciskowych (niektórzy autorzy dopuszczają opaskę uciskającą naczynia żylne powyżej zranienia w przypadku przedłużonego transportu do szpitala). Zabronione są próby wysysania jadu. Należy sprawdzać co jakiś czas tętno i oddech poszkodowanego.

Zasadniczym postępowaniem jest podanie surowicy przeciwko jadowi żmij i chirurgiczne opracowanie zranienia. Postępowanie to powinno odbywać się na terenie ośrodka dysponującego zestawem przeciwwstrząsowym.

Podanie surowicy jest skuteczne do 20 ( max. 24) godzin po ukąszeniu.

Ampułka 5ml zawiera 500 j.a. końskiej i jest produkowana przez Wytwórnię Surowic i Szczepionek Biomed w Warszawie. Podanie następuje domięśniowo, stosowane jest też ostrzyknięcie miejscowe. Podanie dożylne jest możliwe tylko w stanie bezpośredniego zagrożenia życia. W razie potrzeby dawkę można powtórzyć.

Wykaz najbliższych szpitali, które dysponują surowicą:

- NZOZ Łużyckie Centrum, Medyczne w Lubaniu Sp. z o.o., Lubań 59-800, Ul. Zawidowska 5, tel. 075 721 39 20

- Zespół Opieki zdrowotnej w Lubinie, Lubin 59-300, Ul. Bema 6, tel. 076 84 01 739, 738

- Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Lwówku Śląskim, Lwówek Śl. 59-600, ul. Morcinka 7, tel. 075 792 01 04

- Akademicki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza - Radeckiego we Wrocławiu, Wrocław 50-376, ul. Wrońskiego 25, tel. 071 320 07 01

- Szpital Marciniaka, Oddział Ostrych Zatruć, Wrocław 50-420, Ul. Traugutta 116, tel. 071 343 76 01

- Wojewódzki Szpital im. J. Gromkowskiego, Wrocław 51-149, Ul. Koszarowa 5, tel. 071 326-13-25 - 31

- „EuroMediCare” Sp. z o.o., Szpital Specjalistyczny z Przychodnią, Wrocław 54-144, Ul. Pilczycka 144/148, tel. 071 356 64 00

- Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Zgorzelcu, Zgorzelec 59-900, ul. Lubańska 11/12, 075 77 22 834, alarmowy: 999

- Zespół Opieki Zdrowotnej w Złotoryi, Złotoryja 59-500, ul. Hoża 11, tel. 076 877 95 74

Ponieważ ilości zamawianej przez szpitale surowicy są małe należy upewnić się telefonicznie, że jest ona aktualnie dostępna.