Z roku na rok wzrasta liczba przestêpstw pope³nianych w szko³ach. Coraz wiêcej sprawców to uczniowie. W pierwszej po³owie 2010 r. w szko³ach dosz³o do 18 tys. przestêpstw, w tym samym okresie w 2009 r. – do ponad 13 tys. Najczê¶ciej by³y to przestêpstwa zwi±zane z przemoc±, alkoholem, narkotykami, kradzie¿e czy niszczenie mienia. Taka sytuacja spowodowana jest miêdzy innymi tym, ¿e m³odzie¿ nie zna swoich praw i nie wie, kiedy je ³amie. Dlatego podstawowa edukacja w tym zakresie jest niezbêdna – alarmuj± prawnicy.
Bunt zgodny z prawem
Gimnazjum i szko³a podstawowa to jeden z najniebezpieczniejszych etapów ¿ycia nastolatków. Czêsto jest to okres buntu przeciwko rodzicom, ustalonemu porz±dkowi i obowi±zuj±cym przepisom. Nak³ada siê na to nowe ¶rodowisko, chêæ zaimponowania grupie. Wielu m³odych ludzi w³a¶nie wtedy po raz pierwszy ³amie prawo. Czasami robi to ¶wiadomie, jednak bardzo czêsto dzieci nie zdaj± sobie sprawy z tego, ¿e postêpuj± sprzecznie z jakim¶ kodeksem czy artyku³em. Dopiero po fakcie doro¶li u¶wiadamiaj± im, ¿e z³ama³y prawo. Tak± kolej rzeczy chce odwróciæ Okrêgowa Izba Radców Prawnych w Poznaniu, wprowadzaj±c innowacyjny program edukacyjny dla m³odzie¿y pod nazw± „PrawoTeczka”.
– Jego g³ównym celem jest pokazanie w ³atwy i zrozumia³y sposób mechanizmów oraz zasad, wed³ug których funkcjonuje prawo – mówi Anna Ossowska, radca prawny i wspó³autorka projektu „PrawoTeczka”. – Lekcje zosta³y skonstruowane tak, aby dotyczy³y zagadnieñ, z którymi m³odzie¿ spotyka siê na co dzieñ: Internet, zakupy, szko³a, rodzina. Stworzyli¶my bazê, do której co miesi±c dodajemy now± lekcje mówi±c± o innym wa¿nym zagadnieniu – dodaje.
Masz tyle praw, ile ich znasz
Z roku na rok wiek sprawców systematycznie siê obni¿a. Dzieci zaczynaj± ³amaæ prawo w pozornie b³ahy sposób. ¦ci±ganie filmów z Internetu, podrabianie podpisów rodziców, drobne kradzie¿e to jedne z najczêstszych przewinieñ. Jednak czêsto te wykroczenia m³odzie¿ pope³nia nie wiedz±c o tym, ¿e mo¿e groziæ im za to kara. – Nie chcemy straszyæ m³odzie¿y prawem. Wrêcz przeciwnie. Chcemy pokazaæ, ¿e powsta³o ono po to, aby nas chroniæ i powinni¶my umiejêtnie z niego korzystaæ – mówi Anna Ossowska. – Mamy nadziejê, ¿e jasne przedstawienie regu³ prawa i wskazania sytuacji, w których jest nie ono ³amane, spowoduje, ¿e m³odzie¿ bardziej bêdzie zastanawiaæ siê nad swoimi czynami i te¿ nie da siê oszukaæ czy wykorzystaæ innym ludziom. W tym wypadku doskonale sprawdza siê zasada, która jest has³em przewodnim naszego programu – Masz tyle praw, ile ich znasz. Chcemy, aby dzieci pozna³y ich jak najwiêcej – dodaje.
Bezp³atne lekcje przygotowane przez Okrêgow± Izbê Radców Prawnych w Poznaniu to gotowe scenariusze zajêæ, które ka¿dy nauczyciel mo¿e ¶ci±gn±æ na swój komputer i przeprowadziæ z m³odzie¿± w ramach godziny wychowawczej. S± one dostosowane do dwóch grup wiekowych: szko³y podstawowej i gimnazjum czy liceum. Projekt ten mo¿e okazaæ siê lekarstwem na rosn±c± fale przestêpstw w szko³ach a tak¿e pokazaæ dzieciom, ¿e prawo nie wi±¿e siê tylko z jego ³amaniem i przestêpstwem, ale czêsto dotyczy nas na co dzieñ w domu, sklepie, na ulicy i reguluje nasze zwyk³e czynno¶ci.
W pierwszych sze¶ciu miesi±cach 2011 roku policja odnotowa³a w szko³ach podstawowych w stosunkach miêdzy uczniami 4366 naruszeñ prawa. W ca³ym zesz³ym roku by³o ich mniej, bo 3724. Te alarmuj±ce dane mog± wynikaæ w du¿ej mierze z nieznajomo¶ci prawa w¶ród m³odzie¿y. Dlatego warto edukowaæ dzieci w tym zakresie, bo, jak mówi antyczna maksyma, "nieznajomo¶æ prawa szkodzi”– nawet dzieciom