NIE POZWÓLMY ZDEWASTOWAÆ
PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ!!!
APEL
DO PARLAMENTARZYSTÓW RZECZYPOSPOLITEJ – PRZEDSTAWICIELI NARODU
7 listopada br. odby³o siê w Sejmie pierwsze czytanie projektu ustawy cofaj±cej wskazówki zegara odmierzaj±cego proces transformacji systemu opieki zdrowotnej o 20 lat.
Ustawa ta umo¿liwia wszystkim internistom i pediatrom pracê w podstawowej opiece zdrowotnej poza modelem medycyny rodzinnej, próbuj±c odbudowywaæ system, który w przesz³o¶ci siê nie sprawdzi³. Nowelizacja ustawy doprowadzi do fragmentaryzacji ¶wiadczeñ, wyd³u¿y kolejki do niezbêdnych badañ i konsultacji specjalistycznych, ograniczy dostêp do wszechstronnej opieki medycznej, zwiêkszy nierówno¶ci w ochronie zdrowia i spowoduje nieuniknion± eskalacjê kosztów.
Proponowane zmiany s± sprzeczne z interesem publicznym i szeroko pojêtym dobrem pacjenta. Stwarzaj± zagro¿enie destabilizacj± ca³ego systemu, a szczególnie jego fundamentu, który powinna stanowiæ sprawnie funkcjonuj±ca podstawowa opieka zdrowotna. ¦wiatowa Organizacja Zdrowia (WHO) w raporcie z 2008 roku zaleca skupienie siê na podstawowej opiece zdrowotnej jako najistotniejszym elemencie systemu.
W Polsce od dwudziestu lat du¿ym wysi³kiem tysiêcy lekarzy, nauczycieli akademickich i samorz±dowców, przy ogromnym wsparciu finansowym Unii Europejskiej, budowany jest nowoczesny system podstawowej opieki zdrowotnej, bazuj±cy na kluczowej roli medycyny rodzinnej. Dzisiaj co drugi Polak ma swojego lekarza rodzinnego. Miêdzynarodowe badanie „Global Health Survey 2011”, przeprowadzone m.in. w Polsce, wykaza³o, ¿e wiêkszo¶æ osób w naszym kraju (76%) jest zadowolonych z jego opieki. Jednocze¶nie jedynie 12% z nich by³o zadowolonych z ca³ego systemu opieki zdrowotnej w Polsce (¬ród³o: Global Health Survey 2011, Iris - International Research Institutions, pa¼dziernik 2011). Opublikowany w 2012 roku, dedykowany Polsce, raport OECD ponownie mówi o zwiêkszeniu roli i kompetencji lekarzy rodzinnych, wskazuj±c na zbyt ma³± liczbê lekarzy z t± specjalizacj±.
Medycyna rodzinna nie ogranicza siê do okre¶lonych grup wiekowych, czy pewnych schorzeñ. Lekarz rodzinny to specjalista od zdrowia pacjentów zadeklarowanych na jego li¶cie. Inni specjali¶ci zajmuj± siê w³a¶ciwymi dla swojej dziedziny chorobami poszczególnych narz±dów i uk³adów. Lekarz rodzinny wyró¿nia siê prowadzeniem ci±g³ej opieki nad ca³± rodzin±, w chorobie i zdrowiu. Spe³nia funkcjê koordynatora i doradcy przy korzystaniu ze z³o¿onej i specjalistycznej sieci placówek medycznych. Poprzez znajomo¶æ pacjenta, jego postawy wobec chorób, jego warunków ¿yciowych w rodzinie i spo³eczeñstwie, choroba staje siê dla lekarza rodzinnego jedynie cz±stkowym aspektem wiêkszego i bardziej z³o¿onego zjawiska – bycia chorym. Zaburzenia psychiczne i schorzenia psychosomatyczne stanowi± do 50% przyczyn porad. Typowy pacjent cierpi na wiele schorzeñ jednocze¶nie. Lekarz rodzinny musi te¿ mieæ du¿o szersz± perspektywê obejmuj±c± nie tylko chorobê ale tak¿e, a mo¿e przede wszystkim profilaktykê i zdrowie. St±d nie mo¿na go po prostu zast±piæ internist± i pediatr±, a wiêc specjalistami szkolonymi jedynie w oddzia³ach szpitalnych, nie przygotowanymi do pracy w lecznictwie otwartym, a w POZ w szczególno¶ci. Uwa¿amy, ¿e to w³a¶nie w opiece specjalistycznej potrzebne jest wzmocnienie roli internisty i pediatry, a nie ich przesuwanie do podstawowej opieki zdrowotnej, która powinna byæ zapewniana przez przygotowanych do tego lekarzy rodzinnych.
Polska cierpi na niedobór kadr medycznych ju¿ niemal we wszystkich specjalno¶ciach. Je¿eli m³odych lekarzy nie zachêcimy do podejmowania specjalizacji w medycynie rodzinnej, to pañstwo stanie przed konieczno¶ci± wykszta³cenia olbrzymiej rzeszy specjalistów zajmuj±cych siê pacjentami w szpitalach i poradniach przyszpitalnych – najbardziej kosztoch³onnej czê¶ci systemu. Sprawnie dzia³aj±ca podstawowa opieka zdrowotna, oparta na lekarzu rodzinnym i jego wszechstronnym podej¶ciu do problemów pacjenta oraz szerokim zakresie kompetencji, to najbardziej efektywny sposób organizacji tej czê¶ci systemu opieki zdrowotnej. Daje mo¿liwo¶æ ograniczenia kolejek oraz poprawienia dostêpu do opieki specjalistycznej i szpitalnej tym pacjentom, którzy tego potrzebuj±.
W zwi±zku z tym apelujemy o g³êbok± refleksjê nad proponowanymi rozwi±zaniami. Uwa¿amy, i¿ reformê POZ nale¿y prowadzaæ rozwa¿nie – powstrzymaæ siê przed dzia³aniami, które wyrz±dz± szkodê pacjentom, zwiêksz± koszty opieki zdrowotnej i cofn± nas do systemu, z którego z takim trudem wychodzili¶my.
Grudzieñ, 2013
Sygnatariusze apelu:
Dr Bo¿ena Janicka
Prezes Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia
Dr Jacek Krajewski
Prezes Federacji ZPOZ „Porozumienie Zielonogórskie”
Prof. Witold Lukas
Konsultant Krajowy ds. medycyny rodzinnej w latach 2001-2011
Prof. Wojciech Maksymowicz
Minister Zdrowia w latach 1997-1999
Prof. Rafa³ Ni¿ankowski
Wiceminister zdrowia w roku 2004
Dr Konstanty Radziwi³³
Lekarz rodzinny, Warszawa
Dr W³adys³aw Sidorowicz
Minister Zdrowia w roku 1991
Dr Tomasz Tomasik
Prezes Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce
Prof. Kazimierz Andrzej Wardyn
Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej
Prof. Adam Windak
Konsultant Krajowy ds. medycyny rodzinnej
Dr Andrzej Wojty³a
Minister Zdrowia w latach 1992-1993